“ขอโทษ” และ “ขออภัย” ความหมายคล้ายกัน แต่ใช้ต่างกัน

แน่นอนว่าสำหรับคนไทย หรือคนที่พูดภาษาไทยได้ คำว่า “ขอโทษ” และ “ขออภัย” คงจะเป็นคำที่เราต่างก็รู้จักและคุ้นหูกันดี

ทุกท่านคงจะทราบแล้วว่า คำทั้งสองคำนี้ ล้วนแต่มีความหมายคล้ายกัน ดังนั้นเราจึงจะเห็นการใช้คำทั้งสองคำนี้ แทนอีกคำอยู่บ่อยๆ ซึ่งอันที่จริงแล้ว ถึงคำทั้งสองจะมีความหมายคล้ายกัน แต่ก็ยังมีกรณีในการใช้งานที่แตกต่างกันอยู่

สำหรับคำว่า “ขอโทษ” เราจะใช้ในกรณีที่เราทำให้ใครสักคนเดือดร้อน โดยการทำให้คนอื่นเดือดร้อนในที่นี้ มันมีความร้ายแรงพอสมควร และสมควรต้องได้รับโทษ เช่นเดินไปเหยียบท้าวผู้อื่นโดยไม่ตั้งใจ เป็นเหตุให้บุคคลนั้นบาดเจ็บทางร่างกาย ในลักษณะนี้ ถือว่าเราสมควรได้รับโทษ เพราะทำให้ผู้อื่นบาดเจ็บ ถึงจะไม่ได้ตั้งใจก็ตาม ดังนั้นจึงใช้คำว่า “ขอโทษ” ต่ออีกฝ่ายที่เดือดร้อนเพราะตัวของเรา

ส่วนคำว่า “ขออภัย” เราจะใช้ในกรณีที่เบากว่า เช่นทำให้ผู้อื่นไม่พอใจ หรือไปเข้าประชุมสาย ในลักษณะนี้ จึงจะใช้คำว่า “ขออภัย”

นอกจากที่กล่าวไปข้างต้น การใช้คำทั้งสอง ยังแบ่งได้ตามเจตนาอีกด้วย เช่น บ้านเราเปิดเพลงเสียงดัง โดยที่เราเองก็ไม่ทราบว่า บ้านข้างๆ จะได้รับความเดือดร้อน เมื่อเราโดนต่อว่า ในลักษณะนี้ จะใช้คำว่า “ขออภัย”

ในทางกลับกัน เมื่อบ้านเราเปิดเพลงเสียงดัง ทั้งที่เรารู้อยู่แล้วว่ายังไงบ้านข้างๆ ก็ต้องเดือดร้อนแน่นอน เมื่อถูกต่อว่า ในลักษณะนี้ เราจึงใช้คำว่า “ขอโทษ” เพราะเราทำไปโดยเจตนา ดังนั้นหากว่ากันตามจริงแล้วก็ควรได้รับโทษ เราจึงต้องขอโทษต่ออีกฝ่ายนั่นเอง