บันทึก (ไม่ลับ) ของแม่ค้านักเขียน ตอน 2

แม่ค้าหมี่

โดย ม้าไม้

            เดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ม้าไม้ตกกระไดพลอยโจนเป็นแม่ค้าขายอาหารชนิดหนึ่ง

            เหตุผล ข้อแรกก็คือ เป็นสินค้าที่แม่เข้าไปมีหุ้นส่วนกับญาติและเพื่อนบ้านด้วยการเป็นผู้ผลิต ดังนั้น การปล่อยให้แม่ทำเองแล้วออกไปขายในขณะที่ตนเองว่างงานอยู่ (และพยายามหางานไปด้วย) ก็ผิดวิสัยของลูกที่จะไม่อาสาเข้าไปช่วย

            ข้อสองก็คือ ตั้งใจทำเพราะคิดว่า จะได้เก็บเกี่ยวเป็นประสบการณ์ชีวิต อย่างน้อยก็นำมาเขียนหนังสือได้ ตามมาด้วยข้อสามคือ พอจะได้เงินใช้บ้างในระหว่างที่ยังไม่มีงานทำ

            ส่วนโครงการเยียวยาจากรัฐ ม้าไม้ก็พยายามสมัครเช่นกัน คือ “เราชนะ” แล้วก็ต้องคอยทำรายการยืนยันตัวตนทุกวัน เพราะพบปัญหาเดิมตลอดคือ “ยืนยันตัวตนไม่สำเร็จ” แต่ก็ไม่เสียกำลังใจ เพราะรู้ว่าถึงอย่างไรก็คงต้องไปติดต่อกับธนาคารต้นสังกัด

            ที่จริงอาชีพค้าขายไม่ได้เป็นสิ่งแปลกใหม่กับตนเองนะคะ เพราะว่าเราก็เติบโตมาในครอบครัวที่ทั้งปู่กับย่า รวมทั้งพ่อกับแม่ต่างก็ค้าขายเป็นอาชีพ และตลอดยี่สิบกว่าปีที่ผ่านมา ม้าไม้ก็เป็นแม่ค้าขายตัวหนังสือมาโดยตลอด เพียงแต่ตอนนี้หันมาขายของที่กินได้ และเป็นการขายเชิงรุกที่บุกเข้าไปถึงหน้าบ้านกันเลย

            คุณรู้จัก “หมี่โคราช” ไหมคะ ม้าไม้ขายหมี่สูตรทำมือแบบโบราณค่ะ

            มันคือการนำเมล็ดข้าวเจ้าสายพันธุ์ที่แข็งมาก ๆ มาแช่น้ำ แล้วบดให้ละเอียดด้วยโม่หินขนาดกลางที่ใช้แรงคน จากนั้นก็นำมานึ่งเป็นแผ่นบนผ้าข้าวที่ขึงตึงบนปากหม้อ เมื่อแผ่นแป้งสุก ก็แซะลงมาเป็นแผ่นวางบนแผงไม้ไผ่เพื่อตากแดดพอหมาด นำมาซอยเป็นเส้น พันเป็นกำ แล้วนำไปตากให้แห้ง หรือไม่งั้นก็กินทันทีหลังจากแผ่นแป้งสุกใหม่ ๆ

             นี่คือสินค้าที่ไม่ธรรมดา ถือว่ามีจุดขายตรงที่คนส่วนใหญ่โดยเฉพาะผู้สูงวัยรู้จักมักคุ้นดี ไม่ใช่แค่อิ่มท้อง แต่ยังเป็นสินค้าที่สร้างคุณค่าทางใจด้วย เพราะว่ามันอยู่ในชีวิตของชาวบ้านเรามาแต่นมนานแล้วนั่นเอง สำหรับม้าไม้ จำได้ราง ๆ ว่าเคยกินแป้งที่สุกจากเตาทำหมี่กับเขาเหมือนกัน เพราะยายเคยทำหมี่ขายค่ะ

             จุดขายของหมี่บ้านอีกอย่างหนึ่งก็คือ เลือกกินได้ตามชอบ หมายถึงไม่จำกัดแค่นำเส้นหมี่แห้งไปผัดเป็นผัดหมี่ แต่ยังกินแบบสุกใหม่ ๆ ออกมาเป็นแผ่น หรือจะกินชนิดที่ซอยในขณะเส้นยังสดก็ได้ด้วย บางคนฉีกแป้งหรือหยิบเส้นเคี้ยวกินเปล่า ๆ แบบขนม แต่บางคนก็นำไปยำ คลุกเคล้ากับเครื่องปรุงรสแซบ ๆ อย่างน้ำปลา มะนาว พริกป่น ปลาป่น กากหมู และใส่ผักสด อะไรแบบนั้นก็มี เหมือนเรากินข้าวคลุกน้ำพริกนั่นแหละค่ะ 

             จังหวะชีวิตของแม่ค้าหมี่อย่างม้าไม้ในแต่ละวันจึงเริ่มต้นที่ รอให้คนทำแผ่นแป้งใช้ไม้แซะแป้งออกมาแล้วม้วนเหมือนโรตี ก่อนจะรูดวางบนใบตองแล้วใส่ถุงหูหิ้ว ถุงหนึ่งมีสามแผ่น ขายราคายี่สิบบาทค่ะ นั่นแหละ สินค้าชนิดหนึ่งในตะกร้าท้ายรถ จยย.ของม้าไม้ นอกจากนี้ก็คือ เส้นหมี่ที่หมาดแล้วนำมาทาน้ำมันพืชก่อนซอยเส้น ถุงละสองขีดครึ่ง ขายยี่สิบบาทเหมือนกัน และถ้ามีหมี่แห้ง ก็จัดใส่ถุงติดรถออกไปขายด้วย ราคากำละห้าบาท จัดถุงละสี่กำ ยี่สิบบาท (มีตอกไม้ไผ่รัดด้วย) 

             เตรียมตัวเป็นแม่ค้าเร่แล้วนะคะ โปรดติดตามชีวิตแม่ค้าหมี่ของม้าไม้ในตอนต่อไป ในวันพฤหัสบดีหน้าค่ะ