เรื่องสั้น “โลกด้านที่หันหลังให้ดวงอาทิตย์” ในความมืดยังมี “แสงสว่าง” และในแสงสว่าง ยังมี “ความมืด”

เรื่องสั้นชุด “โลกด้านที่หันหลังให้ดวงอาทิตย์” นี้ เป็นงานเขียนของคุณ “วินทร์ เรียววาริณ” ซึ่งเป็นวรรณกรรมเชิงทดลอง เป็นการถ่ายทอดมุมมองของตัวละครในแต่ละตัว ซึ่งอยู่ในสถานที่ เรื่องราว และเหตุการณ์ที่ต่างกัน “ในมุมมืดไม่ได้มีแต่ ‘เรื่องเลวร้าย’ แต่ใน ‘มุมมืด’ ยังมี ‘เรื่องดีๆ’ เช่นกัน” ก่อนที่จะเข้าสู่เนื้อหาหลัก คุณวินทร์ได้เขียนเอาไว้ในตอนหนึ่งประมาณว่า “ถึงโลกด้านที่หันหลังให้พระอาทิตย์จะมืด แต่เพราะความมืด จึงทำให้เรามองเห็นแสงของดวงดาวบนฟากฟ้ามิใช่หรือ” ซึ่งประโยคนี้ อ่านแล้ว ทำให้เกิดมุมมองที่ตรงกันข้าม ทำให้ได้คิดว่า “ในความมืด มีเรื่องดีๆ อยู่จริงๆ”

ภายในเล่ม ประกอบด้วยเรื่องสั้นจำนวน 56 เรื่อง โดยเรื่องที่ผู้เขียนประทับใจเป็นการส่วนตัว ก็มีตั้งแต่เรื่องราวของยงสมคิด ใน “ถนนแคบ” ซึ่งเป็นคนขายยาเสบติด ในคราบของคนขายไอติม เนื่องเพราะถนนแคบ และการที่มีปากเสียงกับ “คนรวย” ซึ่งนั่งรถเก๋งโก้หรู ทำให้เขาเกือบโดนตำรวจจับ แต่เพราะตำรวจเกิดความสงสาน จึงไม่ทันสังเกต และรีบบอกให้เขาจากไป จึงทำให้เขาไม่โดนจับ ซึ่งเป็นการสื่อว่า “ถึงจะพบเรื่องไม่ดี โดนคนมีเงินด่า แต่ก็ทำให้เขารอดจากการสังเกตของตำรวจไปได้”

ตรงกันข้ามกับเรื่องราวของชายคนหนึ่งใน “สิ่งของในถุงกระดาษ” ซึ่งถึงแม้ว่าเขาจะได้ซื้อของเล่นไปฝากลูกชายตามความตั้งใจ แต่เพราะความ “เข้าใจผิด” ของพนักงานสาวในธนาคาร ทำให้เขาโดนยิง จนเสียชีวิต เป็นเหตุให้ลูกชายของเขา อาจไม่ได้รับ “ปืนของเล่น” ทันเวลา

ต่อด้วย การที่ทำให้สิ่งไม่ดี กลายเป็นสิ่งดีๆ ได้ อย่างเช่นการยกเอาเรื่องกลิ่นเหม็นมาเป็นประเด็นประชุม ในเรื่อง “เหยียบขี้หมา” หรือการเกิดเหตุไม่คาดฝันขึ้นกับเชาวลิต ในวันฉลองเลื่อนตำแหน่ง ใน “แชมเปญ” กระทั่งชายคนหนึ่งจงใจเขียนคำด่าเจ้านาย โดยวางเอาไว้กับที่ครอบปากหมา ทว่ากลับกลายเป็นเรื่องดี จากเรื่อง “เทวดา”

เรื่องราวเหล่านี้ ล้วนสื่อให้เห็นสถานการณ์ที่ดีบ้างไม่ดีบ้าง บางครั้ง การที่เราอยู่ในเหตุการณ์ที่ดี ซึ่งเปรียบกับอยู่ใน “แสงสว่าง” ก็อาจมีเรื่องเลวร้ายเกิดขึ้นได้ ดังเช่นในเรื่อง “แชมเปญ” ที่เชาวลิตถูกคนร้ายที่เข้าใจผิดยิงใส่จนได้รับบาดเจ็บ

หรือเรื่องราวของหญิงคนหนึ่ง ซึ่งขับรถกลับบ้านในตอนกลางคืน แล้วนึกว่าผู้ร้ายขับรถตามตนเอง ที่ไหนได้ ชายคนนั้นกลับทำเพียงขี่รถตามมาบอกว่าเธอ “ลืมเปิดไฟหน้ารถ” ซึ่งเป็นเรื่อง “ที่ดี” ท่ามกลาง “ความมืด”

อ่านแล้วทำให้เกิดข้อคิดที่ “คาดไปไม่ถึง” มากมาย ทั้ง “เข้าใจบ้าง” และ “ดูเหมือนจะเข้าใจบ้าง” แต่ทั้งนี้ คงต้องยอมรับเลยว่า เรื่องสั้นในแต่ละเรื่อง เรื่องราวของตัวละครในแต่ละตัว อ่านแล้ว มักจะมีความคิดบางอย่างมา “กระทบ” จิตใจอยู่เสมอ ในส่วนที่ผู้เขียนไม่เข้าใจนั้น ส่วนหนึ่งอาจจะเป็นเพราะความรู้ความเข้าใจยังมีไม่มากพอ หรืออีกประการ อาจจะเป็นเพราะงานเขียนชิ้นนี้ เป็นงานเขียน “เชิงทดลอง” ซึ่งมีความซับซ้อน หรือเฉพาะเกินไป จึงไม่อาจตีความได้อย่างครบท่วน

แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น เรื่องสั้น “โลกด้านที่หันหลังให้ดวงอาทิตย์” ก็ยังเป็นเรื่องสั้นอันทรงคุณค่าในใจผู้เขียนอีกเรื่องหนึ่ง เพราะเรื่องราวโดยส่วนใหญ่ นอกเหนือจากที่ยังตีความไม่ออกแล้ว ผู้เขียนมีความประทับใจในเรื่องราวและข้อคิดแฝงที่ได้รับมาเป็นอย่างยิ่ง

นับว่างานเขียนชิ้นนี้ เป็นการ “เปิดโลก” ใหม่ๆ ให้กับผู้เขียน ทำให้ผู้เขียนรู้สึก “รักความมืด” และ “ระวังตัวในแสงสว่าง” ได้เป็นอย่างดี